Het is juni 2012. Mijn tweede bezoek aan Vlieland. Het eerste bezoek in 2010 is het familie-uitstapje ter gelegenheid van het 40-jarig huwelijk van mijn ouders. In juni 2012 ga ik alleen; twee overnachtingen. Aankomst woensdag, vertrek vrijdag.
Als ik woensdag in Harlingen van het station naar de terminal van Doeksen loop, vraagt een jong, licht alternatief aandoend figuur me of ik weet waar de EVT zit. De Eigen Veerdienst Terschelling. Naar waarheid zeg ik, dat ik daar nooit van gehoord heb, en dus geen idee heb. Op dat moment ben ik nog niet zodanig bekend met de omgeving dat ik in de gaten heb dat de ‘veerbootoorlog’ naar zijn kookpunt aan het groeien is.
Als ik in de maanden die volgen de veerbootoorlog begin te volgen, moet ik vaker terugdenken aan die jongeman met vraag. De EVT wil een veerdienst met Terschelling gaan onderhouden naast de officiële veerdienst van Doeksen. Officieel, want onder concessie van de overheid met daarbij prestatieafspraken richting Terschelling en Vlieland (want de veerverbinding is van levensbelang) en prestatieafspraken m.b.t. milieu en veiligheid (want het is tenslotte de Waddenzee). De EVT kan met een smoezelige boot onder de prijzen van Doeksen zitten, onder andere omdat ze zich niet aan prestatieafspraken hoeven te houden. Eigenbelang voor maatschappelijk belang want Doeksen komt financieel in de knel. Wat ook effect kan hebben voor de verbinding met Vlieland, waar EVT zich niet om bekommerd.
En da’s waar die jongeman om de hoek komt kijken. Is namelijk een Oerol-ganger. En het Oerol-publiek lijkt me maatschappelijk betrokken en over het algemeen milieubewust. Maar ja: je bent een arme student en een prijsbewuste Nederlander, dus je bent een dief van je eigen portemonnee als je niet met de goedkope boot gaat. Toch? We hoeven ons verder niets af te vragen bij lage prijzen toch?
En nu, ruim 6 jaar later, liggen de stranden van de Waddeneilanden en de zandplaten in de Waddenzee bezaaid met de droevige resten van onze consumptiemaatschappij. Omdat een containerschip zo’n 1,5 procent (!) van de lading is verloren. Want wij zijn een dief van onze eigen portemonnee als we te veel betalen voor onze spullen, dus we laten alles in China maken. Of een ander land waar het arbeidsrecht minder goed geregeld is dan bij ons. Al spreken we er ook graag schande van als die landen minder zorgvuldig omgaan met hun bevolking. Want dat is totaal wat anders dan onze zooi goedkoop in elkaar draaien.
En die zooi moet ook zo goedkoop mogelijk weer bij ons komen. Dus met hele grote containerschepen. En die grote containerschepen en ook grote cruiseschepen zijn wat mij betreft het toonbeeld van menselijke arrogantie. De zee is met afstand de meest mens-onvriendelijke omgeving op onze planeet. Maar wij denken het wel even te doen met onze grote schepen. We hebben radar en satellieten. We komen niet in de problemen, want we zien de problemen en varen er omheen.
Een paar jaar geleden waren er in ongeveer één week twee incidenten. Een groot, nieuw containerschip had zich vast gevaren voor een Duitse haven. Zou zomaar ook de MSC Zoe kunnen zijn geweest, of één van haar zusterschepen. Ik weet het niet meer. En in ongeveer dezelfde tijd waren er gewonden gevallen op een groot cruiseschip. Was niet helemaal gelukt met het vermijden van de problemen, dus het bootje bewoog iets meer dan wenselijk. En dan gaan meubeltjes en porselein naar eigen inzicht door de ruimte bewegen, zonder rekening te houden met de aanwezige mensen. Die ongetwijfeld hun geld terug willen van de rederij…..
Nogmaals: het schip is nu ‘slechts’ anderhalf procent van de lading verloren. Denk niet te lang na. Maar stel je voor dat het nog altijd ‘slechts’ 10% is? Of 100? Of dat zo’n schip op drift raakt en strandt op de Vliehors? Toch wat anders dan de Virgo in februari 1953.
Respect voor de natuur begint er mee dat je je plaats kent in de natuur. Daarom is het heel goed om in de wintermaanden eens alleen op een stormachtig strand te staan. Of op het Wad omgeven door onrustige zeehonden. Dan realiseer je je namelijk dat jij, in je waadpak, worstelend in het water, het bij een confrontatie met zo’n ‘schattig beestje’ het altijd gaat verliezen.
Toevallig zie ik vandaag ook een berichtje dat in Safaripark Beekse Bergen mensen uit hun auto zijn getapt in het gebied van de cheeta’s. Tweede geval in relatief korte tijd. Want blijkbaar gaat zoiets altijd goed in computerspelletjes, dus waarom zou je het niet doen?
Wij mensen kennen onze plaats absoluut niet, da’s duidelijk. Da’s best lastig als je mooie landschapsfoto’s probeert te maken. Het zou geïnterpreteerd kunnen worden als een signaal dat het stiekem allemaal ‘van ons’ is. Maar dat is wel het allerlaatste dat ik wil suggereren met die foto’s.
En verdorie ja; mijn nieuwe camera is waarschijnlijk ook op zo’n containerschip hier naartoe gekomen. Nou ja, de camera is in ieder geval gemaakt in Japan. De lens dan weer in Thailand.
Oh ja: de beste wensen voor 2019 allemaal.
Peter