Wolken
Daar waren ze dan. Na een aantal lange, droge weken. Oké, op de laatste dagen voor de definitieve weersomslag hingen er al wel wolken in de lucht, maar op 8 augustus kwam het echte spul.
Ik hou wel van een goeie wolkenlucht. Zeker in foto’s.
Uiteraard zijn wolken een mooi onderwerp voor een foto. Op de Wadden ontkomt niemand er aan om een foto van een wolkenlucht te maken, om eens wat te noemen. Maar ook als de wolken niet het onderwerp zijn, wil ik wel moeite doen om ze goed vast te leggen. Eigenlijk zijn ze voor mij altijd wel een beetje het onderwerp.
Niet zelden is de lucht, met wolken, het lichtste onderdeel van een foto. En met de standaard-instellingen van de camera ingeschakeld, geeft de lichtmeter de instelling die gemiddeld het beste is voor de foto. Donkere gedeelten zijn daardoor iets te donker en lichte gedeelten iets te licht. Dat corrigeer je in Photoshop of zo. Maar daar zijn grenzen aan. Donkere gedeelten zijn goed te corrigeren, maar overbelicht is overbelicht. Als lichte gedeelten te licht zijn, krijg je uitgebeten vlekken die je ook in de nabewerking niet weg kan werken. Je ziet het vaak in foto’s van zonsondergangen. Net rond de zon zie je totaal geen details meer. Tenzij je de belichting afstemt op de lichtste plek en de rest donker laat worden.
Als je er niet op let, loert ook bij wolken het gevaar van (gedeeltelijke) overbelichting en dus verlies van details en andere subtiliteiten in de wolken. En dat is zonde. Als ik mij ook maar enigszins bewust ben van wolken in het kader, zal ik de belichting aanpassen op de wolken en zelfs het onderwerp onderbelichten. En dan thuis, achter de computer, optimaliseren. Het is bijna een verslaving; altijd weer een juich-momentje als de wolken mooi worden weergegeven.
Er bestaat zelfs een internationaal opererende Cloud Appreciation Society. Een betaald lidmaatschap gaat me iets te ver, maar ik heb wel een zwak voor hun manifest en de kruistocht tegen ‘blue sky thinking’. Diepere betekenis: perfect is saai en niet alles is perfect, of alles is nooit perfect maar hoeft dat vooral ook niet te zijn.
Maar buiten deze romantische of filosofische kijk geldt gewoon dat altijd alles in een foto belangrijk is. Zaken die ‘live’ niet opvallen, worden in een foto opeens vastgelegd en maken deel uit van de compositie. Wil je goede foto’s maken, dan heb je oog voor alles dat op de foto gaat komen en de verhoudingen tot elkaar. Volgende stap is het gebruiken van die verschillende elementen om het geheel wat extra’s te geven.
Als er wolken zijn, horen ze er bij en doe je er goed aan ze te gebruiken. Nuchtere constatering. Hoewel ik lang niet bij elke foto aantekeningen heb gemaakt, durf ik echt wel te stellen dat er genoeg foto’s zijn die ik niet zou hebben gemaakt als er geen wolken zouden zijn geweest. En dan zijn er foto’s die totaal anders gekadreerd zouden zijn zonder onze zwevende vrienden. Gewoon: zonder wolken was de compositie niet interessant genoeg. En ik heb het niet alleen over die grote, volle, dramatische wolken. Ook iele sluierwolken kunnen net dat accentje geven waardoor een plaatje zoveel interessanter wordt. En zonsondergangen en -opkomsten tel ik ook even niet mee. Al is bewolking essentieel voor die plaatjes.
Wat ik nog het mooiste vind aan wolken? Ze zijn tegelijk complex en eenvoudig. De vormen en de plek in de lucht zijn willekeurig en chaotisch. Tegelijkertijd zijn ze eenvoudig en er ontstaat altijd wel een duidelijke vorm of richting die bruikbaar is in de foto. En eenvoud is de sleutel tot een goeie compositie. Maar die duidelijke lijn in wolken is vergankelijk. Te lang treuzelen en hij is weer verplaatst of zelfs helemaal weg. Ze bestaan, maar het zijn niet echt dingen. Je ziet ze, maar je kan ze niet vastpakken. En ze bewegen.
Uiteindelijk is het de zee die een omweg neemt.
Kortom: de nadrukkelijke aanwezigheid van wolken in veel van mijn foto’s is daarom geen toeval. Mocht je je dat afvragen.
Peter
Eén antwoord op “Wolken”