Hoe zi(e)t dat nou?

Vroeg of laat begint iemand er altijd over. Althans; zodra die iemand weet dat ik slecht zie…. Ehm, dat foto’s maken… en dan dat slecht zien…
En dan is dat ‘knap’ of ‘bijzonder’. En de vraag is dan weliswaar goed bedoeld, maar op een lange toelichting van mijn kant zit men doorgaans niet te wachten.

Dat is een tikje zorgelijk op het moment dat die iemand zelf de al-dan-niet-betaalde taak heeft om mensen te coachen, aan te sturen etc. Het beste uit mensen te halen, zeg maar. Ik bedoel: doet er eens iemand iets bijzonders en dan weten ze zich geen houding te geven….. Weer een leermomentje laten schieten.

Anyhoo. Is dus zowel tactisch als strategisch verantwoord om de eerste post hierover te schrijven. Heb ik altijd iets om naar te linken of verwijzen.

Misschien heb ik het over-gerationaliseerd, maar ik vind het namelijk niet zo bijzonder. Fotografie gaat weliswaar om waarnemen, maar op stap zijn met de camera is het meest ontspannende wat ik kan doen. De grap van fotografie is, dat je de wereld vast legt, zoals jij ‘m ziet. Ik hoef dus niets te forceren. Het gaat helemaal om wat ik zie.
Tekst lezen bijvoorbeeld is lastiger, omdat ik dan te maken heb met letters en leestekens waarvan conventies, vormen en maten door anderen bepaald zijn en waar ik me maar naar heb te schikken. Dat geldt ook bij het schrijven, ook al vind ik dat leuk om te doen. Maar iets maken met een camera geeft me veel meer vrijheid.

Dat de camera meer vastlegt dan ik kan zien is een kwestie van goede camera en technische beheersing van dat ding. Dat laatste kun je leren.

En maak jezelf niet wijs dat je zonder visuele handicap wel alles ziet. De mens lijdt aan chronische selectieve waarneming. Je krijgt eigenlijk zoveel info binnen dat je hersenen constant selecteren en je lang niet alles bewust ziet.
Voorbeeld: je staat op straat met iemand te praten en het verkeer passeert achter je gesprekspartner. Als het een goed gesprek is, zal jij niet onthouden wat de naam / logo is dat op de bestelbus staat die achter je gesprekspartner passeert.
Maar als je een foto maakt van de persoon tegenover je, op het moment dat die bestelauto passeert, kan je niet om dat logo heen. Het logo maakt deel uit van de foto en misschien zelfs wel heel nadrukkelijk. Een camera is namelijk niet selectief. Niets wordt gewogen en alles wordt vastgelegd. Het aparte is dat wij, met onze selectieve waarneming, die foto dan niet meer selectief waarnemen. Onze hersenen kunnen die bestelauto niet meer negeren.

Die selectieve waarneming is aangeleerd gedrag en kan daarom beïnvloed worden. Aangescherpt, veranderd. Met scherp of onscherp zien heeft dat niets te maken. Kijken (in de zin van waarnemen) moet je leren. Je kan leren om die bestelauto uit het voorbeeld wel bewust te zien als die langs rijdt.

Daar zit ook meteen de crux. Je moet er moeite voor doen. Het laatste dat ik wil suggereren is, dat ik de Jacques Brel van de fotografie ben. Maar Brel heeft ooit een uitspraak gedaan die ik helemaal meen te snappen. Hij beweerde stellig dat talent niet bestaat. Wat men ‘talent’ noemt is een kwestie van iets heel graag willen, het belangrijk vinden en er verder keihard aan werken. Wat heb je er voor over? Hij geloofde niet in meer of minder natuurlijke aanleg.
En als je gaat speuren naar quotes van andere slimme, productieve en onderzoekende geesten zie je hetzelfde. Het is een kwestie van werken en doen.

Ja maar, denk je misschien, dan zie ik het nog altijd slecht. Onscherp of zo. Ja, klopt. Maar blader eens door mijn foto’s. Op veel Vlieland-foto’s bijvoorbeeld staan zee, duinen, wolken en dat soort dingen. Vrij grote zaken, zeg maar. Je moet wel heel slecht zien om daar niets mee te kunnen. Voor de compositie is het niet wezenlijk dat je details ziet. Kan zelfs afleiden. Andersom: als je actiefoto’s maakt van straattheater, sport of dieren, zie je dan met goede ogen wel alle details die er te zien zijn? Ik maak gebruik van de mogelijkheden van de camera en gebruik de autofocus goed. Maar dat doet iedere fotograaf in die situatie. En ok, ik kan een vliegende roofvogel wat minder goed volgen…

Zo. Het begin is gemaakt. Ik zal hier vaker op terugkomen omdat ik juist die manipulatie van de waarneming, wat fotografie is, interessant vind. En misschien juist wel omdat ik slecht zie. Niets is vanzelfsprekend als het op waarnemen en kijken aankomt. Voor niemand.

Peter

Foto’s kijken?

4 reacties op “Hoe zi(e)t dat nou?&rdquo

  1. Op foto’s klikken in het menu. In de zwarte balk boven de tekst. Was al bang dat het misschien niet 100% duidelijk kon zijn. Dank voor de feedback. Ga ik nog even op puzzelen.

  2. Nou Peter. Hier word ik stil van. Super goed! Een eigen website, mooie teksten. Toch blijf ik het heel bijzonder vinden wat je doet. Maar.. hoe krijg ik de foto,s te zien en/of welk wachtwoord moet er gebruikt worden? Groetjes.

Laat een antwoord achter aan Peter Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *