Heythuysen

Fotografie gaat over waarnemen. Niet over techniek. En de kwaliteit van je waarneming wordt maar beperkt bepaald door je ogen, oren, neus etc. De signalen die binnenkomen worden opgeslagen en vergeleken met de informatie en patronen uit de database in je hoofd. Of waar die ook zit in je lichaam. Dat proces geeft betekenis aan de signalen die binnenkomen. Zonder die database herkennen we niets en komen we niet vooruit. De kwaliteit van die database is daarom  belangrijk. Belangrijker dan de kwaliteit van ogen, oren, neus, etc. Het gaat om de hoeveelheid informatie op zich, maar ook de verbindingen tussen die informatie. Wat hoort bij wat en hoe is het met elkaar verbonden. Fotograferen gaat daarom over het ontwikkelen van die database.

Je verleden is daarom belangrijk.

Onlangs verbleef ik een paar dagen in Heythuysen. Samen met mijn ouders en de jongste broer van mijn vader. Mijn vader is geboren in Heythuysen en heeft er een aantal jaren van zijn leven doorgebracht, voordat het gezin naar Weert is gegaan. Er ligt dus wat familiegeschiedenis in Heythuysen. Bovendien ben ik genoemd naar mijn opa. Er heeft dus al een andere Peter van Riet rondgelopen.

Ik ben zo’n 15 jaar na de grote verhuizing geboren. Dus is Heythuysen ‘mijn’ verleden? Nee en ja. Heeft de familiegeschiedenis invloed op mijn waarneming en de foto’s? Ja en nee. Denk ik.

Terug naar die database. Ik vermoed dat de eerste beelden, geluiden en geuren in die database belangrijk zijn. Onvermijdelijk zijn het je eerste ijkpunten. Alle volgende indrukken worden vergeleken en gemeten met die eerste indrukken als norm. Naarmate de database groeit, wordt de lijn naar die oorspronkelijke informatie minder direct natuurlijk, maar die lijn zal er altijd zijn. Daarom zijn we zo vatbaar voor nostalgie, denk ik.

Mijn aller-, allereerste waarnemingen, de basisinfo in mijn database, komen dus niet uit Heythuysen. Ik kom immers uit de ‘grote stad’ (ha, ha). Maar Heythuysen ligt centraal in het Midden-Limburgse platteland. En dat gebied vormt wel mijn basisinfo in de categorie ‘platteland’. Mijn ouders hebben nooit een auto gehad. We hebben veel kilometers op de fiets afgelegd. Vooral in datzelfde Midden-Limburgse platteland. Naar familie in Nederweert, naar de Peel in Ospel, naar familie in Haelen en/of het Leudal. Via Leveroy en Heythuysen. Dus hoewel ik er lang niet ben geweest, ‘ken’ ik het wel als ik er rondloop. Hoe het er uit ziet, hoe wegen in elkaar overgaan, de bouwstijl van de boerderijen, de geuren en de geluiden.

En zo beleef ik de omgeving, terwijl ik op pad ben met mijn camera. Dit is mijn basisidee van platteland. Een constant gevoel van ‘Oh ja….’ Maar is dat in mijn systeem gepland vanwege de familiegeschiedenis? Als mijn ouders zich voor mijn geboorte vanuit, pakweg, Friesland in Weert hadden gevestigd, was dit misschien ook mijn eerste waarneming van platteland en dus mijn basisinfo geweest. Maar dan waren mijn ouders en ik andere mensen geweest en hadden we misschien wel een auto gehad en had ik dit gebied niet beleefd zoals ik het beleefd heb van achter op de fiets. Dus heeft de familiegeschiedenis invloed op de foto’s die ik in Heythuysen maak? Ja. Want daardoor ben ik hiermee opgegroeid. Maar die invloed zit daarom in elke foto die ik maak. Ook die op Vlieland, bijvoorbeeld. Want ook daar speelt de basisinfo over het Midden-Limburgse platteland een rol.

En natuurlijk wordt je database en dus je waarneming niet uitsluitend gevormd door de fysieke omgeving. Die trouwens, zo maak ik op uit de verhalen van mijn vader, nog flink is gewijzigd sinds het gezin Van Riet er woonde. Minder weelderig groen en het daadwerkelijke dorp was een stuk kleiner. Nee, je waarneming wordt vooral ook gevormd door de waarden en normen van de mensen om je heen.  En die waarden en normen zijn gevormd door hun verleden. Het gezin Van Riet is weggegaan van het platteland, maar het platteland is nooit helemaal weggegaan uit het gezin. Zo had mijn opa ook duiven en konijnen in de tuin van het rijtjeshuis in de Groenstraat. Beetje boerderij in een gewone woonwijk in Weert. Het was geen wrede man, maar hij slachtte wel eens een konijn onder toeziend oog van de kleinkinderen. Dat was zeker geen dagelijks fenomeen, maar ik heb het een paar keer gezien. Pragmatische levenshouding uit een harder verleden.

Er is veel veranderd.

Peter