Ook de eerlijkste foto is altijd een vorm van voor-de-gek-houderij.
Wat bedoel ik daar mee?
In januari was ik in de Peel. Ik ben erg vroeg. Net na zonsopgang loop ik het gebied in. En het grijze weer past bij de Peel, maar het is geen lekker wandelweer. Dus ik verwacht niet veel mensen tegen te komen. Kortom: rust en stilte……
En dat probeer ik in een foto te vangen. Lijkt simpel, maar hoe communiceer je die rust en die stilte? Hoe vang je het ‘gevoel’ van die plek in enkel visuele elementen? En hoe vang je ruimte in één foto? Het ‘gevoel’ wordt mede bepaald door het feit dat je heel lang kan lopen zonder iemand tegen te komen. Maar een foto toont één plek op één moment. Vertaal het maar naar een beeld.
Compositie is belangrijk. Balans, eenvoud en duidelijkheid; daar gaat het om. En daar begint het voor de gek houden. Want hoe rustgevend natuur ook is: als je het puur visueel analyseert is het meestal één grote chaos. Zelfs in de Peel. Die opgeruimde plaatjes zijn niet vanzelfsprekend.
Ik mag een compositie graag opbouwen rond een mooie boom. Liefst met een grillige, bizarre vorm. Of juist met een perfect harmonische structuur. En die bomen zijn er genoeg in de Peel. Maar dat wil niet zeggen dat je dat goed kan vangen in een beeld. Want of de achtergrond is te druk. Of je kan de boom niet goed vangen zonder een storend element op de voorgrond in beeld te krijgen; de rechte lijnen van het pad zijn misschien al te veel. En dan moet het licht kloppen. Ik loop daarom prachtige bomen voorbij die op een andere dag misschien perfect in het licht staan, maar nu zijn ze visueel niet los te krijgen van de achtergrond. Of die in de mist de basis kunnen zijn voor een geweldige compositie. Maar nu even niet. Ik realiseer me op deze dag in januari hoeveel ik niet fotografeer eigenlijk.
En uiteraard mag je niets veranderen. De betere natuurfotograaf hoort nu eenmaal de natuur niet aan te tasten, niet te veranderen. Alleen maar vast te leggen in een beeld. Je moet het doen met de omstandigheden zoals ze zijn. Daarbij blijf je dan ook netjes op de paden en wegen. Zeker in de Peel. Compositie maken betekent dat je de beeldelementen sorteert. En dat kan je eigenlijk alleen doen door te zoeken naar de juiste positie voor de camera. Kortom: landschapsfotografie is puzzelen.
En daarmee begint het voor de gek houden. De foto’s die de beleving van de natuur het eerlijkst weergeven, zijn nu net het moeilijkst te vinden. Je probeert de regel uit te leggen met de uitzondering.
Peter
