Water is niet de rivier. Water stroomt alleen maar langs. Dat wat de plek van de rivier bepaalt is niet het water, maar juist de aarde en het beton er omheen. Een rivier kan in principe ook droogvallen. Dan noemen we het nog altijd een rivier. Of niet? Een rivier kan ook niet stijgen. Het waterniveau wel. Een rivier kan ook niet buiten de oevers treden. Water wel. Water kan zonder rivier, een rivier kan niet zonder water.
Ik heb vakantie. Maar uiteraard komt het telefoontje van het werk of ik bij wil springen vanwege de waterstanden. Het wordt kritisch en dan moeten we 24 uur per dag paraat zijn om te communiceren. Dus je moet elkaar gaan afwisselen. In principe is het zelfs een situatie waarin verloven ingetrokken kunnen worden, maar zover hoeft het uiteraard niet te komen. En bovendien; naast alle plichtsbesef en dergelijke, ben ik ook gewoon nieuwsgierig.
Wat mijn eigen woonsituatie betreft maak ik me niet zo’n zorgen. Ook al woon ik in het centrum vrij dicht bij de Maas. Omdat de bescherming tegen het water vroeger natuurlijk wat minder was, zijn de ‘dure’ gebouwen op de hoogste plek gebouwd. En nu weet ik: het blok waar ik woon hoort oorspronkelijk bij het oudste gedeelte van het centrum. En als je een rechte lijn trekt tussen twee van die dure gebouwen, de kerk en het stadhuis, dan zit ik min of meer precies op die lijn. Verder woon ik in de buurt van waar het stadskantoor stond. En dat stond aan de Maas, maar van collega’s die in 1993 en 1995 al daar werkten weet ik ook, dat het kantoor toen ook droog was gebleven.
Geen directe stress wat dat betreft en totaal geen reden of recht om te klagen. Maar wel de wetenschap dat een overstroming ‘in mijn wijk’ de boel danig zal ontregelen. Maar ja, dan moet ik toch werken. Net als bij grote escalaties in andere delen van de gemeente. De vraag of ik bij evacuatie naar de familie in Weert zou gaan is daarom vrij onzinnig. Als ik niet thuis kan komen of blijven, is de situatie zodanig dat ik moet werken en toch moet bivakkeren op kantoor of bij de veiligheidsregio of zo.
Juist door die relatieve rust met betrekking tot mijn eigen veiligheid is het werk ook wel weer balen, zeg ik heel egoïstisch. In het begin van de corona-crisis vertelde ik al dat ‘anders’ een goede reden is om foto’s te maken. En deze situatie valt makkelijk onder het kopje ‘anders’, dus op gevaar af dat ik voor ramptoerist zou worden uitgemaakt, had ik mijn tijd hoe dan ook wel om gekregen. Er moet worden gefotografeerd.
Ritme totaal ontregeld en tussen het werken en het rusten door toch veel foto’s gemaakt. Mijn fotorondjes kunnen uiteraard niet al te groot zijn. Ik kan dus niet naar Velden of Hout Blerick of Steyl, waar het echt spannend is en waar mensen echt keihard werken voor behoud van hun omgeving. Ik moet het helaas doen met de mensen die ondanks alles toch een dagje centrum komen doen en de waterstand beschouwen als een extra attractie die ze, likkend aan een ijsje, kunnen bekijken. Alsof ik van mezelf niet al cynisch genoeg ben.
De oude kleigroeves in Tegelen, liggen een eind van de Maas. Zover dat genoeg mensen zullen vertikken om de afstand te lopen. Maar er werd vroeger klei gewonnen. Dus daar was ooit water. Zoals de hele stijlrand langs Venlo en Tegelen mede te danken is aan erosie door het water. Pas toen wij ons op vaste plekken gingen vestigen, kreeg het water ook een vaste plek en werd het ‘van ons’. Toen moest het zich aan omgangsvormen gaan houden. Toen moest het gecontroleerd worden.
Het is een vreemd soort crisis. En misschien geldt het wel voor elke crisis. Je brengt de hoogwater maatregelen in stelling en wacht af. Je leert dat het weinig zin heeft om doelen te stellen. Ondanks de schade die er echt wel is, kan je zeggen dat het voor Venlo bijna niet beter had kunnen lopen. Dat zou je een doel kunnen noemen. Maar de opluchting bij het zakkende water wil niet zeggen dat je goed werk hebt geleverd. Als het echt mis was gelopen had je daar een rot gevoel aan over gehouden want je doel is dan niet gehaald. Terwijl je misschien uitstekend werk hebt geleverd. Nuchter bekeken is er geen relatie tussen de kwaliteit van het werk en de uitkomst van de crisis. Ondanks al het werk dat iedereen heeft gedaan en ondanks dat we dat een volgende keer weer allemaal zullen doen. De enige zekerheid is, dat je meer werk hebt als de crisis uit de hand loopt en dat de kans dan groter is dat je fouten maakt. Gewoon, omdat je meer moet doen.
Op de Maasboulevard verblijft een groep ganzen. Het water staat zo hoog dat ze op de Maasboulevard geen plek hebben om te rusten. Dus ze hangen die dagen een paar honderd meter verder stroomafwaarts rond. Als het water zakt en er op de Maasboulevard weer genoeg ruimte is om veilig op het droge te rusten, keren ze terug. Lijkt vanzelfsprekend, maar hoe weten die beesten dat in vredesnaam? Vanaf hun tijdelijke plek kunnen ze dat niet zien. Volledig bewust van de situatie, zo lijkt het. Maar geen stress over de verstoring. Wij doen iets fout.
Peter
