Via een Youtube-kanaal over fotografie ben ik verzeild geraakt in een internationale Facebook-groep over fotografie. Deelnemers zijn van wisselend niveau, maar er komen regelmatig goede, verrassende foto’s langs. En vooral: de interactie is positief en constructief. Wat niet per se normaal is op social media.
Uiteraard plaats ik ook wel eens wat in de groep. Door het internationale karakter en omdat de voertaal Engels is, maakt me dat extra bewust van het Nederlander zijn. Het kan voor iedereen anders zijn natuurlijk, maar het zorgt er bij mij voor dat ik effe wat afstand neem van een foto voordat ik ‘m plaats.
Een paar weken geleden plaatste ik in die groep een foto van mijn bezoek aan Museumpark Oriëntalis; voorheen Bijbels Openluchtmuseum Heilig Land Stichting. En in de context van die groep realiseer je je hoe bizar dat park eigenlijk is. Want je plaatst iets waarvan anderen nooit zouden raden dat het in Nederland is.
Voor wie Heilig Land Stichting niet kent. Het is ooit opgericht als een Katholiek devotiecentrum met een basiliek en een park waarin locaties uit het Heilige Land zijn nagebouwd. Het ligt bij Nijmegen. Nederlandse Katholieken kunnen locaties uit het leven van Christus bezoeken in eigen land. Bij het park horen ook een (heel mooie) begraafplaats en een villawijk. Verkoop van bouwgrond en de grafhuur moesten het park en de basiliek mede financieren.
In zijn oorspronkelijke ambitie is het initiatief nooit geslaagd. De grote basiliek is nooit afgebouwd bijvoorbeeld. En vroeger was het wat drukker dan nu, maar echt goed is het nooit gaan lopen. En ondanks meerdere bezoeken in mijn jonge jaren, ben ik er nooit gelovig van geworden. Dat was ook nooit de bedoeling van mijn ouders overigens. Het was een leuke dagtocht en stond als zodanig ook vermeld in het dagtochtenboekje van de Nederlandse Spoorwegen. Heel prominent naast de Efteling, meen ik mij te herinneren. En er zijn meer connecties met de Efteling. Ondanks de claim dat het park wetenschappelijk / archeologisch verantwoord is gebouwd, hebben de dorpjes en huisjes een hoog Efteling-gehalte. En dat is helemaal apart als je bedenkt dat het oorspronkelijke idee van de Heilig Land Stichting afkomstig is van een pastoor uit Waalwijk. En in die regio ontstond 40 jaar later de Efteling. Mede door toedoen van een pastoor en kapelaan. Toeval? Apart volk, die Brabanders. Ook al ligt Heilig Landstichting in Gelderland.
Het park heet nu Oriëntalis en is een bezinningspark dat aandacht geeft aan de drie wereldgodsdiensten die samenkomen in datzelfde Heilige Land: het Jodendom, de Islam en het Christendom. Maar de oorspronkelijke opzet van het park laat zich niet verloochenen. Veel van de bouwwerken zijn inmiddels benoemd tot rijksmonument en daarmee is het eigenlijk vooral een museum over een bizar Katholiek initiatief. En natuurlijk nog altijd een mooi park met, naar mijn idee, zeer betrokken vrijwilligers.
Als kind kwam ik er dus en in 2015 ben ik ook al eens terug geweest. Tussen 2015 en nu ben ik ook fan geworden van de Belgische fotograaf Carl de Keyzer. En wat heeft die er opeens mee te maken? Nou, hij is twee maal met zijn camera door de Verenigde Staten van Amerika getrokken om de extremen van religie in de VS vast te leggen onder de titel God Inc. Hij heeft foto’s gemaakt bij bijeenkomsten en in themaparken bijvoorbeeld. Die rare Amerikanen ook. Zoiets doen wij niet hè?
Ik heb het boek van Carl de Keyzer. En toen ik mijn foto plaatste in die Facebook-groep en even wat afstand nam van het beeld en mijn persoonlijke geschiedenis met het park, moest ik daar opeens aan denken.
Zoals gezegd: ik ben er nooit gelovig van geworden. Ik ben wel gevoelig voor verhalen en voor een verhaal-cultuur. Verhalen kunnen een enorme invloed hebben en hebben daarmee hele mooie en hele nare en rare kanten. En je krijgt het een nooit zonder het ander.
Peter
